ACİL DURUM TAHLİYESİNDE SAVUNMASIZ KALANLAR İÇİN KAÇIŞ YÖNETİMİ
Amaç:
Bu talimat, afet veya acil durumda savunmasız kalan kişilerin, “eşitlik” kuralı gereğince bulundukları binadan tahliye edilerek güvenli bir yere, bir sığınağa veya toplanma merkezine ulaştırılması için tahliye eden ile edilenin sorumluluk ve davranış tarzlarını düzenler.
Kapsam:
Bu talimatta yer alan “özel politika gerektiren gruplar” kavramından; bir afet veya acil durum anında yaralanan, panik atak veya şoka giren, bayılarak hareketsiz hale gelenler ile bedensel engelliler, (kalp ve astım) hastaları, yaşlılar, hamileler ile afet anında kendilerini tahliye etmek için savunmasız kalan diğer kimseler anlaşılmalıdır.
Donanım:
1- Tahliye sedyesi
2- Koruyucu maske (2 adet)
3- Kask (2 adet)
4-Yaşam battaniyesi
5- El feneri
6- Koruyucu dolap
Savunmasız Kişiler Tahliye Sorumlusu – SKTS
Bir acil durumda savunmasız kalarak binadan tahliye edilmesi gereken kişilerden sorumlu olan, önceden atanmış, eğitim almış, eğitim verebilecek, tahliye için gerekli donanıma sahip yetkin kişidir. Bu planın uygulanmasından sorumludur.
GÖREV ve TALİMATLAR
A- Savunmasız Kişiler Tahliye Sorumlusu -SKTS
- İdarece bu görev ile ilgili olarak atanır ve bu atama tüm personele duyurulur.
- Tahliye Sedyesi kullanımı ve tahliye prosedürleri ile ilgili özel eğitim alır.
- İşyerinde bulunan herkesi eğitir ve gerektiği zaman yenileme eğitimine tabi tutar.
- Binadaki savunmasız kişileri tespit eder.
- Savunmasız kişiler için tahliye planı hazırlar.
- Savunmasız kişilerin toplu halde bulunabileceği yemekhane, toplantı salonu vb yerler için ayrıca tahliye planlaması yapar.
- Tahliye senaryolarında aktif rol oynar ve savunmasız kişilerin tahliyesi ile ilgili prosedürleri uygular/uygulatır.
- Gördüğü aksaklıkları rapor eder ve değiştirilmesini sağlar.
(Bu göreve, 24 saat esasına göre görev yaptıkları için, mesai saatleri içinde Güvenlik Amiri, mesai saatleri dışında ise Güvenlik Vardiya Amiri’nin atanması önerilir)
B- Eğitimler
- Savunmasız Kişiler Tahliye Sorumlusu (SKTS), ürünün nasıl kullanılacağı ve tahliye prosedürü hakkında eğitici eğitimi alır.
- Her ürün için en az iki kullanıcı ismi tespit edilir.
- Önceden belirlenmiş savunmasız kişiler ile kullanıcılar “buddy” (kanka) olarak tanımlanır ve birbirleriyle sürekli irtibat halinde olmaları sağlanır.
- Tahliye edenler ile edilenin teorik ve pratik eğitimleri sağlanır.
- Bununla birlikte, işyerinde bulunan herkesin en az bir kez Tahliye Sedyesi kullanma eğitimi alması sağlanır. Bu eğitimler en az 6 ayda bir tekrarlanır.
- Genel acil durum senaryo uygulamalarıyla, alınan eğitimlerin içsel pratiğe dönüşmesi sağlanır.
- Senaryolu tahliye eğitimlerine savunmasız insanların mutlaka iştirak etmesi sağlanır.
- Ürünün kullanım kılavuzu ve DVD’si herkesin ulaşabileceği bir yerde tutulur.
- Kullanım DVD’si dâhili TV veya reklam yayını yapılan işletmelerde sık sık oynatılarak, farkındalık yaratılır.
- Personel sirkülâsyonunda tüm bu eğitimler yenilenir.
C- Tahliye Donanımı Setini Bina İçinde Konumlandırma
- Her katta acil çıkış olarak belirlenen merdivenlerin başında birer adet tahliye seti dolabı bulundurulur.
- İdeali, kattaki her 10 kişi için 1 adet tahliye seti tahsis edilmesidir.
- Her katta çalışan/yaşayan her bir bedensel engelli, yaşlı, hasta ve hamile için ilave bir set daha bulundurulur.
- Kafeterya, toplantı salonu ve toplu bulunan diğer yerlerde, maksimum sedye sayısının 1/10 kadar tahliye seti bulundurulur.
- Tahliye setinin içinde bulunan ekipmanın durumu periyodik olarak kontrol edilir.
- Tahliye tatbikatında kullanılan ekipman, tatbikat bitiminde eksiksiz olarak yerine konulur.
D – Tahliye Talimatları
Tahliye personeli:
- Her tahliye seti için en az iki tahliye personeli tespit edilir.
- Her katta çalışan/yaşayan bedensel engelli, hasta, yaşlı ve hamileler için de ayrıca birer tahliye personeli belirlenir.
- İzin, hastalık, seyahat vb gibi işyerinde bulunmama durumlarında, bu personelin kendi arasındaki koordinasyonu mutlaka sağlanır.
- “Buddy”lerinin o gün iş başında olup olmadığının tahliye edilen tarafından bilinmesi için gerekli tedbirler SKTS tarafından alınır.
Tahliye edilen:
- Bir acil durumda tahliye için savunmasız kalan veya savunmasız olduğu önceden tespit edilen kişidir.
- Kendisi için tanımlanan “buddy” ile sürekli irtibat halindedir. Acil durumda “buddy” si ulaşılamaz durumda ise diğer bir tahliye personeli veya o da yoksa en yakınındaki kişiyle ile irtibata geçer.
- Tahliye Sedyesi kullanımı hakkında bilgi sahibidir.
- Genel tahliye tatbikatlarına bizzat katılır.
- Bu belgede verilen talimatlar ile tahliye anında verilecek sözlü talimatlara tereddütsüz uyar. Buddy”ler bir tahliye anında nasıl hareket edecekleri konusunda sürekli bilgi alış verişinde ve iletişim halinde bulunur.
Tahliye anında yapılacaklar:
NOT: Tahliye Sedyesi, bir kişinin tahliyesini sadece bir kişi ile yapmak üzere kurgulanmış, pratik ve verimli bir üründür. Bununla birlikte, tahliye edilenin bilinci kapalı ise, sadece bu işleme yardımcı olmak üzere, sedyeye yerleştirme esnasında ikinci bir kimseye ihtiyaç duyulabilir.
- Çalışılan/yaşanan binada acil durum ve tahliye alarmı verildiğinde tahliye personeli derhal “buddy”si olduğu kişinin yanına giderek genel durumunu kontrol eder.
- Tahliye edeceği kişiyi (mümkünse) acil çıkış merdiveni başına kadar sakin ama hızlıca getirir.
- Tahliye edilen hareketsiz halde yatıyor veya hareket etme imkânı yok ise, bu durumda, tahliye sedyesini yanına getirir ve gerekiyorsa yaralıyı sedyeye sabitlemek için bir başka arkadaşından yardım ister.
- Dolapta bulunan maske ve kaskları önce kendisine; diğerini de tahliye edeceği kişiye takar.
- Bir adet tahliye sedyesini yerinden alarak, öğretildiği şekliyle, saniyeler içinde kullanıma hazır hale getirir.
- Tahliye edilen ayakta durabiliyor ise sedyeye oturtmadan önce yaşam battaniyesi ile sarmalar.
- Dolaptaki bir adet el fenerini kolayca taşıyabilecek şekilde yanına alır.
- “Buddy”sini tahliye sedyesine fermateks bantlarla tamamen sabitlediğinden emin olur.
- “Buddy”sinin ellerini mutlaka bantların altında sabitler.
- Kalabalığı kontrol eder.
- Seri hareketlerle sedyeyi iterek merdivenden inmeye başlar.
- Gerekli yerlerde fren kullanmayı unutmaz.
- Panik halinde koşuşturan diğer insanların dikkatini dağıtmasına, kaçışı engellemesine izin vermez.
- “Buddy”nizi ve kendisini toplanma alanına çıkarmadıktan sonra, kesinlikle durmaz veya beklemez.
- Tahliye edilen, tahliye esnasında panik yapmaz.
- Maskesini ve kaskını takar.
- Ellerinin sabitlenmesine yardımcı olur. Böylelikle, gayriihtiyarî olarak tırabzanlara tutunarak vakit kaybına neden olmaz.
- “Buddy”niz o ortamda değilse, orada bulunan başka bir arkadaşından yardım ister.
- Bu kişi tahliye sedyesini kullanmayı bilmiyorsa ona anlayabileceği şekilde tarif eder.
- Yine de herhangi bir sebepten dolayı bulunduğu yerde tek başına iseniz, panik yapmadan, acil çıkış merdivenine doğru ilerlemeye çalışır ve bu kez orada yardım talebinde bulunur.
- Hareket edemeyecek durumda ise bağırarak yardım ister.